توسعه معماری سبز و ساخته شدن ساختمان های سبز
با توسعه معماری سبز و ساخته شدن ساختمان های سبز ، نیاز به خود کفا شدن ساختمان ها به عنوان تحولی نوین در صنعت ساخت و ساز مطرح شده است . معماری ساختمان های سبز و خود کفا بیش از هر چیز به این توجه دارد که طراحی بنا در راستای تامین آسایش هر چه بیشتر سکنه ، سلامتی آنها و تأمین انرژی های مورد نیاز در داخل خود ساختمان ، صورت گیرد . در این صورت بنا دیگر نیازی به انرژیهای برق، گاز و … از خارج ندارد و همه آنها در خودش تولید میشود.
طراحی و ساخت چنین ساختمانهایی نه تنها به کاهش هزینههای متداول منجر میگردد، بلکه کیفیت زندگی ساکنین را هم ارتقاء داده و از همه مهمتر، کاملاً در راستای خدمت به محیط زیست و حفظ و نگهداری آن میباشد. شاید از نظر برخی افراد، در نگاه اول ارتباط مستقیمیبین مصالح ساختمانی و مصرف انرژی نباشد اما واقعیت، چیز دیگری است؛ حدود ۴۰ درصد مصرف انرژی کشور به ساختمانها تعلق دارد که این امر، در مقایسه با سایر حوزههای صنعت مانند حمل و نقل، کشاورزی و… رقم بسیار بالایی است. در مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان، که از سال ۱۳۸۴ الزامیشده، ضوابط مرتبط با صرفه جویی در مصرف انرژی در ساختمان از جمله مصالح ساختمانی موثر در این زمینه ارائه شده است. براساس تحقیقات انجام شده، مقدار انرژی مصرفی در ساختمانهای ایران حدود ۵ تا ۶ برابر بیشتر از استانداردهای بین المللی است. طبق آمارهای جهانی، ایران، از پرمصرف ترین کشورهای دنیا و جزء رتبههای نخست از نظر بدترین میزان مصرف انرژی در جهان است. طبق اعلام مسئولان، ظرفیت صرفه جویی در مصرف سالانه انرژی کشور، معادل ۵۰۰ میلیون بشکه نفت خام است.
این در حالی است که صنعت ساخت و ساز و به طور مشخص مصالح ساختمانی به کار رفته در یک ساختمان، از عوامل تاثیرگذار در مصرف انرژی به شمار میرود.
چیستی ساختمان سبز و خودکفا
نوعی از ساختمان است که توسعه آن با معیارهای زیست محیطی حداکثر انطباق را دارد. مصرف انرژی در این ساختمانها بیشتر متکی بر انرژیهای تجدید پذیر بوده و اتلاف انرژی در این ساختمانها حداقل ممکن میباشد. با توجه به عمر طولانی این نوع بنا که با ساختمانهای ماسو نری در رقابت هستند، میتوان به این امتیاز مهم اشاره کرد که کلیه اجزای آن پس از پایان استفاده قابلیت برگشت مجدد به چرخه تولید را دارد. همچنین مصرف آب در این ساختمانها مدیریت شده و هدفمند است که کمترین مدیریت در آن چرخه استفاده از آب مصرفی برای توسعه فضای سبز پیرامونی میباشد.
این ساختمانها شبکه برق و فروش برق مازاد، شبکه گازرسانی، سیستم آب رسانی، تصفیه فاضلاب و زباله سوز و کشت گیاه با آب حاصله، زهکشی باران و سرویس ارتباطی ساختمان مسکونی را تامین نموده و نیازی نداشته باشد که این خدمات از بیرون برایش تامین شود. چنین ساختمانی از شبکه انرژی شهری مستقل بوده و چنانچه، حادثهای نظیر سیل یا زلزله رخ دهد و یا حتی در صورت بروز جنگ و بمباران، نه تنها بدون هیچ مشکلی انرژی مورد نیازش را تامین میکند، بلکه میتواند برای مدت طولانی به همین منوال ادامه دهد.
طراحی چنین ایدههایی به ویژه در کشورهایی که هزینه اشتراک آب، برق، گاز و ارتباطات گران است، اجازه میدهد شهروندان از کیفیت بالاتر زندگی و حتی پس انداز پولهایشان لذت ببرند. ساختمان سبز و خودکفا میتواند به منزله مدلی از خانه صفر خالص Net Zero Building محسوب میشود، زیرا از نظر تامین و مصرف انرژی مستقل بوده و حداقل به همان اندازه که انرژی مصرف میکند، انرژی تولید میکند.
صرفه جویی در مصالح و انرژی ساختمان سبز
نوع ساختمان و مصالح ساختمانی، نقش کلیدی در مصرف انرژی دارند و نمیتوان این دو را از هم تفکیک کرد. انتخاب مصالح ساختمانی پایدار و مناسب، باعث کاهش مصرف انرژی و افزایش سلامتی محیط زیست میشود. این مصالح پایدار، کاهش مصرف سوخت برای گرمایش ساختمانها، کاهش نشر آلایندههای هوا و گازهای گلخانه ای را در پی دارد. همچنین با استفاده از مصالح ساختمانی مناسب، استفاده از منابع طبیعی کاهش یافته و حرکت به سمت توسعه پایدار شدت مییابد.
این ساختمانها در زمان ساخت، حداقل پرت مصالح و انرژی و تولید کربن را دارند و در زمان بهره برداری نیز کمترین انرژی را هدر میدهند. علاوه بر این بسیاری از مواد و مصالحی که در این نوع از ساختمانها به کار میرود، در پایان عمر ساختمان قابل بازگشت به طبیعت یا قابل بازیافت مجدد است. بالغ بر۶۰ درصد زبالههای تولید شده در دنیا، مربوط به ضایعات ساختمانی است. ساخت و توسعه ساختمانهای سبز از برنامههای راهبردی مهم کشورها برای حفاظت از محیطزیست، کاهش انتشار دی اکسیدکربن و سایر گازهای گلخانهای و در نتیجه مقابله با پدیده گرمایش جهانی Global Warming است.
با استفاده از مواد و متریال نوین میتوان تا میزان ۵۰ درصد از تولید این گازها جلوگیری و انرژی و منابع ارزشمند را SAVE نمود. هرچه بیشتر به سمت مصالح سبک و نوین حرکت نمائیم، با ترویج سیستمهای نوین ساخت و ساز میتوان انرژی نهفته در مواد و متریال را به میزان ۶۶.۲۴ درصد به ازای احداث هر واحد مسکونی در سال کاهش داشته باشیم.
چرخه مصرف آب در ساختمان سبز و خودکفا
مصرف آب به ازای هر نفر به طور متوسط در ایران حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰ لیتر در روز میباشد که غیر از آشامیدن، تقریبا برای شستن ظرفها و البسه دو سوم این مقدار در سرویسهای بهداشتی مصرف میگردد که از این میزان میتوان حدود۵۰ درصد از آب مصرفی از آب غیرقابل شرب و تصفیه نشده استفاده نمود. لذا میتوان یک سیکل منطقی مصرف برای آب آشامیدنی و غیر آشامیدنی به معیار تمثیلی یک واحد مسکونی در نظر گرفت و از این راه صرفه جویی مناسبی را در این بخش لحاظ کرد. با استفاده از سیستمهای تصفیه آب و کنترل سیستمهای چرخه مصرف آب در ساختهای نوین، این میزان را تا ۴۸.۴۴ درصد در روز کاهش دهیم.
دیدگاهتان را بنویسید